geschiedenis
Na de Bataafse Omwenteling besloot een groot aantal dorpen in het rechtsgebied van Hoorn zich af te scheiden en zelfstandige rechtsgebieden te vormden. Dit gebeurde met toestemming van het landsbestuur. Zo ontstond in 1795 ook de “stede Berkhout en Wognum c.a.”. Berkhout, Grosthuizen, Avenhorn, Oostmijzen, Wognum, Nibbixwoud en Hauwert sloten zich bij de nieuwe plattelandsstad aan.
De samenwerking beperkte zich tot een gezamenlijke rechtbank voor strafzaken. De baljuw trad in strafzaken op als eiser, de schepenen (of “schepenbank”) wezen vonnis. Ieder dorp was in de rechtbank vertegenwoordigd met een aantal schepenen. Voor dorpsbestuur en civiele rechtspraak had ieder dorp zijn eigen colleges.
De “stede Berkhout en Wognum c.a.” viel in 1798 uiteen in de “stede Berkhout c.a.” (met Berkhout, Grosthuizen, Avenhorn en Oostmijzen) en de “stede Wognum c.a.” (met Wognum, Nibbixwoud en Hauwert). Deze nieuwe plattelandsteden werden in 1804 opgeheven. De inliggende dorpen werden weer toegevoegd aan het rechtsgebied van Hoorn.