Ga naar content

Bestuur en grondgebied

Voor zover valt na te gaan komt de eerste vermelding van de naam Sijbekarspel voor in een bul uit omstreeks 1250. Daarin bevestigt paus Innocentius IV (1243-1254) het nonnenklooster te Hemelum in het bezit van een aantal goederen. In een baljuwsrekening uit 1311 staat de naam Siboutskerspel. In dit document komen onder meer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp.

Sijbekarspel was tot 1812 een zelfstandig dorp met eigen bestuur. In 1802-1803 kwamen hiervoor de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang. Onder Sijbekarspel viel ook het zuidelijke deel van De Weere. Per 1 januari 1812 ging Sijbekarspel samen met Benningbroek op in de gemeente Sijbekarspel.

Gerechtelijke indeling

Het dorp behoorde gerechtelijk tot de stede Sijbekarspel. Deze toestand heeft bestaan tot maart 1811.

Kerkelijke indeling

De gereformeerde, later hervormde, gemeente Sijbekarspel vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en predikant. De katholieken uit Sijbekarspel vielen onder de statie Lambertschaag, de doopsgezinden onder de doopsgezinde gemeente Twisk-Abbekerk te Twisk en de lutheranen onder de evangelisch-lutherse gemeente Medemblik.

Waterstaatkundige indeling

Sijbekarspel viel voor zowel het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder Vier Noorder Koggen.

Bronnen

  • collectie doop-, trouw- en begraafboeken
  • dorpsarchief Sijbekarspel
  • archief stede Sijbekarspel
  • oud-rechterlijk archief Sijbekarspel (rechtbankverslagen, transporten onroerend goed en hypotheekakten)
  • hervormde gemeente Sijbekarspel
  • statie Lambertschaag
  • stadsarchief van Medemblik (voor Sijbekarspel zie bijvoorbeeld de registers van 200e en 1000e penning, haardstedengeld en familiegeld uit de jaren 1623, 1628, 1638, 1644, 1647, 1654-1661, 1667 en 1674)
  • notarieel archief Sijbekarspel en omliggende plaatsen
  • archief van het ambacht van West-Friesland genaamd Vier Noorder Koggen (afschriften van registers van de 40e penning over overdracht onroerend goed in de stede Sijbekarspel over 1660-1664, 1676-1689)
  • stadsarchief Hoorn (afschriften van registers van de 40e penning over overdracht onroerend goed in de stede Sijbekarspel over 1680-1689)

Plaatselijke begraafgegevens

Inwoners van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode 1789-1825.

Plaatselijke huwelijksgegevens

Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 verplicht afgekondigd in de gereformeerde kerk. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven.

Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost op trouwen en begraven

Tijdens de Republiek (tot begin 1795) golden alleen gereformeerde huwelijken als wettig. Wettige huwelijken van andersdenkenden werden gesloten voor de stedelijke rechtbank in Sijbekarspel. De gegevens over deze huwelijken zijn vanaf 1672 bewaard gebleven.

Ook de impost (= belasting) op trouwen en begraven werd door de stede Sijbekarspel geregistreerd. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode 1712-1713 en 1749-1805. 

In onze collectie

Bezoek ons archief of klik op een document om deze aan te vragen voor inzage.