Scharwoude

Bestuur en grondgebied

Scharwoude wordt voor het eerst vermeld in een baljuwsrekening uit 1311, als Scaderwoude. In dit document komen onder meer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp.

Scharwoude was tot 1812 zelfstandig met eigen dorpsbestuur. In 1802-1803 kwamen hiervoor de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang. Per 1 januari 1812 ging Scharwoude samen met Avenhorn en Grosthuizen op in de nieuwe gemeente Avenhorn.

Gerechtelijke indeling

Scharwoude maakte deel uit van de Veenhoop, een verzamelnaam voor de dorpen Avenhorn, Beets, Berkhout, Grosthuizen, Oudendijk, Schardam en Scharwoude. De Veenhoop werd in 1408 onder het rechtsgebied van Hoorn gebracht. Voor Scharwoude bleef deze toestand bestaan tot maart 1811.

Kerkelijke indeling

De gereformeerde, later hervormde gemeente Scharwoude vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en vanaf 1669 ook een eigen predikant. Vóór 1669 had Scharwoude een predikant samen met Berkhout.

De katholieken uit Scharwoude behoorden tot de statie De Goorn (Berkhout).

Waterstaatkundige indeling

Scharwoude viel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk onder het ambacht Drechterland. Voor de afwatering viel het noordelijk gedeelte van het dorp onder de polder De Westerkogge en het zuidelijk gedeelte onder de polder Beschoot.

genealogische Bronnen

Plaatselijke begraafgegevens

Inwoners van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven.

Plaatselijke huwelijksgegevens

Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 afgekondigd in de gereformeerde kerk of een ander openbaar gebouw. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven.

Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost (= belasting) op trouwen en begraven

Tijdens de Republiek (tot begin 1795) golden alleen gereformeerde huwelijken als wettig. Andersdenkenden lieten hun huwelijk wettigen voor de stedelijke rechtbank in Hoorn (gegevens van 1582-1795). Ook de in Scharwoude betaalde impost (= belasting) op trouwen en begraven werd door Hoorn geregistreerd (gegevens van 1695-1805).