Ga naar content

Bestuur en grondgebied

Er zijn verschillende schrijfwijzen bekend voor Obdam. In een baljuwsrekening uit 1311 staat bijvoorbeeld Updamme. In dit document komen onder meer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp. Obdam wordt voor het eerst vermeld in een register van inkomsten van de abdij van Egmond uit omstreeks 1100, als Opdam.  

Obdam was tot 1812 een zelfstandig dorp met eigen bestuur. In 1802-1803 kwamen hiervoor de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang. Tot het dorp behoorden Obdam, een deel van Spierdijk, het noordoostelijke deel van de polder Wogmeer en het zuidwestelijke deel van de polder Berkmeer.

Per 1 januari 1812 ging Obdam samen met Hensbroek op in de nieuwe gemeente Obdam.

Gerechtelijke indeling

In de periode 1414-1426 viel het dorp Obdam samen met Hensbroek, Opmeer en Spanbroek onder de stede Spanbroek. Na de verbeurdverklaring van de privileges viel deze voormalige plattelandsstad uiteen in afzonderlijke heerlijkheden met eigen stadsrechten.

Obdam en Hensbroek kregen in 1456 een gezamenlijk stadsrecht en hadden sindsdien een gezamenlijk college van schout en schepenen. In 1544 viel deze plattelandsstad uiteen in twee aparte jurisdicties met elk een eigen college van schout en schepenen. 

Kerkelijke indeling

De gereformeerde, later hervormde gemeente Obdam vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur. Lange tijd had het dorp dezelfde predikant als Hensbroek, in 1644 kregen zij elk een eigen predikant.

De katholieken uit Obdam, Hensbroek en Spanbroekerkaag, Veenhuizen, de polder Berkmeer en een deel van de polder Heerhugowaard vielen onder de statie Obdam. Katholieken uit de Wogmeer vielen onder de statie Spierdijk. 

Waterstaatkundige indeling

Obdam viel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk onder de Vier Noorder Koggen. Voor de afwatering vormde Obdam een zelfstandige polder.

Tot Obdam behoorden ook enkele zeventiende-eeuwse droogmakerijen: de Wogmeer (deels), de Berkmeer (deels) en de polder Weel en Braken. 

Bronnen

  • collectie doop-, trouw- en begraafboeken
  • archief stede en heerlijkheid Obdam
  • huisarchief Weldam
  • oud-rechterlijk archief Obdam (rechtbankverslagen, transporten onroerend goed en hypotheekakten)
  • archief polder Wogmeer
  • hervormde gemeente Hensbroek-Obdam (tot 1644)
  • hervormde gemeente Obdam (vanaf 1644)
  • statie Obdam
  • statie Spierdijk
  • notarieel archief Obdam en omliggende plaatsen

Plaatselijke begraafgegevens

Obdammers van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven.

Plaatselijke en gerechtelijke huwelijksgegevens en impost op trouwen en begraven

Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 verplicht afgekondigd in de gereformeerde kerk of een ander openbaar gebouw. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de jaren 1585-1593.

Tot begin 1795 golden alleen gereformeerde huwelijken als wettig. Huwelijken van andersdenkenden werden gesloten voor de stedelijke rechtbank in Obdam. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven.

Van de in Obdam betaalde impost (= belasting) op trouwen en begraven zijn gegevens bewaard gebleven over de jaren 1767-1805.

In onze collectie

Bezoek ons archief of klik op een document om deze aan te vragen voor inzage.