Ga naar content

Bestuur en grondgebied

De in 1812 ontstane gemeente Nibbixwoud, bestaande uit Nibbixwoud, Hauwert, Midwoud en Oostwoud, werd in 1817 opgesplitst. Nibbixwoud en Hauwert vormden sindsdien de nieuwe gemeente Nibbixwoud. Tot de gemeente behoorde ook een deel van de bebouwing langs de noordzijde van de Zwaagdijk.

Begin negentiende eeuw waren op plattelandsgemeenten respectievelijk het “Reglement van bestuur voor het platteland der Provincie Holland” (1816) en het “Reglement op het bestuur ten platten lande in de Provincie Holland” (1825) van toepassing.

De Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, maakte een einde aan het onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. De nieuwe staatsinrichting kende alleen nog gemeenten.

Bij de gemeentelijke herindeling van 1979 ging Nibbixwoud op in de nieuwe fusiegemeente Wognum, terwijl Hauwert werd gevoegd bij de gemeente Noorder-Koggenland. 

Bronnen

gemeente Nibbixwoud (1812-1978)

notariële archieven van omliggende plaatsen

Burgerlijke stand

Akten van geboorte, huwelijk en overlijden zijn bewaard gebleven uit de gehele periode. Ze worden overgebracht naar het Westfries Archief zodra de wettelijke termijn is verstreken. Voor geboorteakten is dat 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten 50 jaar.

Kerkelijke archieven

  • hervormde gemeente Hauwert
  • hervormde gemeente Benningbroek
  • parochie Nibbixwoud

Archieven van waterschappen

Nibbixwoud en Hauwert vielen zowel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.

Binnen de gemeente lagen ook enkele aparte polders. In Hauwert waren dat polder De Vereenigden en de Sluispolder. In Nibbixwoud lagen de polder De Hoop en de Westerpolder. Deze polders werden in 1968 opgeheven, nadat hun bemaling was overgenomen door de Vier Noorder Koggen. 

Het plaatselijk polderbestuur werd tot en met 1859 uitgeoefend door het gemeentebestuur. Dit betrof voornamelijk het innen van de omslagen (waterschapsbelastingen) voor polders en waterschappen. In 1860 werden hiervoor afzonderlijke besturen ingesteld: de banne Hauwert en de banne Nibbixwoud.

Vanwege hun weinig omvangrijke taak besloot het provinciaal bestuur tot opheffing van de bannen. Tegelijk werd in 1933 een nieuw bijzonder bestuursreglement voor de Vier Noorder Koggen vastgesteld om het overnemen van de taak van de bannen  te regelen.

Archieven van genoemde waterschappen:

  • ambacht van West-Friesland genaamd de Vier Noorder Koggen (1523-1973)
  • banne Hauwert (1852-1933)
  • banne Nibbixwoud (1859-1933)
  • polder De Vereenigden (1857/1913-1968)
  • de Sluispolder (1862-1968)
  • polder De Hoop (1920-1968)
  • de Westerpolder (1909-1968)

In onze collectie

Bezoek ons archief of klik op een document om deze aan te vragen voor inzage.