Medemblik

Bestuur en grondgebied

Medemblik komt voor zover bekend voor het eerst genoemd in een oorkonde uit 985 als villa Medemelacha. Er zijn diverse schrijfwijzen bekend, in 1311 bijvoorbeeld Medelmeke.

Medemblik kreeg stadsrechten in 1289. Dit document, waarvan het origineel verloren is gegaan, vormde tot 1795 de grondslag voor de inrichting van het plaatselijk bestuur. De Bataafse en Franse tijd werden gekenmerkt door verschillende bestuurlijke veranderingen. De gemeentelijke herindeling van 1812 had voor Medemblik geen gevolgen.

Gerechtelijke indeling

Het grondgebied van de banne Medemblik was onderdeel van het stedelijk rechtsgebied. Daartoe behoorden ook Hoog- en Laag-Zwaagdijk, Oostwoud, Opperdoes en Wervershoof. Deze toestand heeft bestaan tot maart 1811, met uitzondering van een korte periode na de Bataafse Omwenteling.

Hoog- en Laag-Zwaagdijk, vanouds onderdeel van de banne Medemblik, maakte van 1795-1804 samen met Wervershoof deel uit van een nieuwgevormde criminele jurisdictie, de ‘stede Wervershoof cum annexis’.

Kerkelijke indeling

De gereformeerde, later hervormde gemeente Medemblik vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en predikanten.

De katholieken vielen onder de statie Medemblik (gegevens vanaf 1664). Ook de doopsgezinden en lutheranen vormden zelfstandige kerkgemeenten.

Waterstaatkundige indeling

De banne Medemblik viel voor zowel het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen. 

genealogische Bronnen

Plaatselijke begraafgegevens

Inwoners van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerken of de naastgelegen begraafplaatsen. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven vanaf 1783.

Plaatselijke huwelijksgegevens

Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 verplicht afgekondigd in de gereformeerde kerk. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven vanaf 1598. 

Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost (= belasting) op trouwen en begraven

Van de in Medemblik betaalde impost op trouwen en begraven zijn gegevens bewaard gebleven uit de jaren 1695-1696, 1700-1703, 1705-1706, 1710-1762 en 1764-1805.