Bestuur en grondgebied
Voor zover valt na te gaan komt de eerste vermelding van de naam Lutjebroek voor in een baljuwsrekening uit 1311, als Lutekebroec. In dit document komen onder meer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp.
Lutjebroek was tot 1812 een zelfstandig dorp met een eigen dorpsbestuur. In 1802-1803 kwamen hiervoor de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang. Tot Lutjebroek behoorde ook een deel van de bebouwing aan de Noorderdijk, het latere Andijk.
Per 1 januari 1812 ging Lutjebroek samen met Grootebroek op in de nieuwe gemeente Grootebroek. Het noordelijk deel van de dorpen werd echter gevoegd bij de nieuwe gemeente Andijk.
Gerechtelijke indeling
Het dorp behoorde gerechtelijk tot de stede Grootebroek. Deze toestand heeft bestaan van het begin van de vijftiende eeuw tot maart 1811.
Kerkelijke indeling
De gereformeerde, later hervormde gemeente Lutjebroek vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en predikant. In 1667 sloten de gereformeerden in het Lutjebroeker deel van de Noorderdijk zich aan bij de nieuw gevormde gereformeerde gemeente Andijk. De katholieken uit Lutjebroek vielen onder de statie Lutjebroek.
Waterstaatkundige indeling
Lutjebroek viel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk onder Drechterland. Voor de afwatering viel Lutjebroek onder de polder Het Grootslag.
Bronnen
- collectie doop-, trouw- en begraafboeken
- dorpsarchief Lutjebroek (opgenomen in archief stede Grootebroek)
- archief stede Grootebroek
- oud-rechterlijk archief stede Grootebroek (rechtbankverslagen, transporten onroerend goed en hypotheekakten)
- hervormde gemeente Lutjebroek
- statie Lutjebroek
- notariële archieven van omliggende plaatsen
- archief van het ambacht van West-Friesland genaamd Drechterland (afschriften van registers van de 40e penning over overdracht onroerend goed in de stede Grootebroek over 1661-1679)
- archief van het ambacht van West-Friesland genaamd Vier Noorder Koggen (afschriften van registers van de 40e penning over overdracht onroerend goed in de stede Grootebroek over 1680-1689)
- stadsarchief Hoorn (afschriften van registers van de 40e penning over overdracht onroerend goed in de stede Grootebroek over 1680-1689)
Plaatselijke begraafgegevens
Lutjebroekers van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode 1737-1816.
Plaatselijke huwelijksgegevens
Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 verplicht afgekondigd in de gereformeerde kerk of een ander openbaar gebouw. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven.
Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost op trouwen en begraven
Tijdens de Republiek (tot begin 1795) golden alleen gereformeerde huwelijken als wettig. Huwelijken van andersdenkenden werden gesloten voor de stedelijke rechtbank in Grootebroek. De gegevens over deze huwelijken zijn bewaard gebleven uit de periode 1582-1609 en 1669-1795.
Ook de impost (= belasting) op trouwen en begraven werd door de stede Grootebroek geregistreerd. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode 1695-1805.