Hauwert

Bestuur en grondgebied

Hauwert wordt voor het eerst vermeld in een baljuwsrekening uit 1311, als Oudeboxwoude. In dit document komen ondermeer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp. De dorpsnaam wordt op veel verschillende manieren geschreven, onder andere als Obbeschouwe.

Hauwert was tot 1812 een zelfstandig dorp met eigen bestuur. In 1802-1803 kwamen hiervoor de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang. Tot het grondgebied van Hauwert behoorde ook een deel van de huizen langs de noordzijde van de Zwaagdijk.

Per 1 januari 1812 ging Hauwert samen met Midwoud, Nibbixwoud en Oostwoud op in de nieuwe gemeente Nibbixwoud. 

Gerechtelijke indeling

Vanaf 1414 vormde Hauwert, samen met Nibbixwoud, Wadway en Wognum, de stede Wognum. Al in 1426 werden de privileges van deze plattelandsstad verbeurdverklaard.

In 1436 werden de vier dorpen onder het rechtsgebied van Hoorn gebracht. Deze toestand heeft bestaan tot maart 1811, met uitzondering van de jaren 1795-1804. In deze periode maakte een aantal dorpen, waaronder Hauwert, deel uit van nieuwgevormde criminele jurisdicties. 

Kerkelijke indeling

De gereformeerde, later hervormde gemeente Hauwert vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en predikant.

De katholieken uit Hauwert vielen onder de statie Nibbixwoud.

Waterstaatkundige indeling

Hauwert viel voor zowel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.

genealogische Bronnen

Plaatselijke begraafgegevens

Inwoners van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn geen gegevens bewaard gebleven. 

Plaatselijke huwelijksgegevens

Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 verplicht afgekondigd in de gereformeerde kerk. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode vanaf 1639.

Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost (= belasting) op trouwen en begraven

Tijdens de Republiek (tot begin 1795) werden alleen gereformeerde huwelijken wettelijk erkend. Andersdenkenden lieten hun huwelijk wettigen voor de stedelijke rechtbank in Hoorn (gegevens van 1582-1795).

Ook de in Hauwert betaalde impost op trouwen en begraven werd van 1695 tot begin 1795 door Hoorn geregistreerd. Tussen 1795 en 1804 vormde Hauwert een aparte civiele jurisdictie, die de impost op trouwen en begraven zelf administreerde.