Abbekerk

Bestuur en grondgebied

Voor zover valt na te gaan komt de eerste vermelding van de naam Abbekerk voor in een bul uit omstreeks 1250. Daarin bevestigt paus Innocentius IV (1243-1254) het nonnenklooster te Hemelum in het bezit van een aantal goederen.

Het grondgebied van Abbekerk was oorspronkelijk slechts 158 morgen groot. In 1399 vond een uitbreiding plaats, ten koste van Opmeer, Sijbekarspel en Twisk.

Abbekerk was tot 1812 een zelfstandig dorp. In 1802-1803 kwamen hiervoor de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang. Onder deze gemeente viel ook het westelijke deel van de Bennemeer en een groot deel van De Weere. Per 1 januari 1812 ging Abbekerk samen met Lambertschaag op in de nieuwe gemeente Abbekerk.

Een baljuwsrekening uit 1311 vermeldt het dorp als Abbenkerke. In dit document komen onder meer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp.

Gerechtelijke indeling

Het dorp behoorde gerechtelijk tot de stede Abbekerk. Deze toestand heeft bestaan tot maart 1811.

Kerkelijke indeling

De gereformeerde, later hervormde gemeente Abbekerk-Lambertschaag vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en predikant. Abbekerk en Lambertschaag hadden samen een predikant en gebruikten beide dorpskerken voor gezamenlijke diensten. Ook vergaderden zij samen over zaken van gemeenschappelijk belang. De predikant woonde in Abbekerk.

De katholieken uit Abbekerk vielen onder de statie Lambertschaag, de doopsgezinden onder de doopsgezinde gemeente Twisk-Abbekerk te Twisk en de lutheranen onder de evangelisch-lutherse gemeente Medemblik.

Waterstaatkundige indeling

Abbekerk viel zowel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.

genealogische Bronnen

Plaatselijke begraafgegevens

Inwoners van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode 1721-1828.

Plaatselijke huwelijksgegevens

Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 verplicht afgekondigd in de gereformeerde kerk. Hiervan zijn geen gegevens aanwezig.

Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost op trouwen en begraven

Tijdens de Republiek (tot begin 1795) werden alleen gereformeerde huwelijken wettelijk erkend. Wettige huwelijken van andersdenkenden werden gesloten voor de stedelijke rechtbank in Abbekerk. De gegevens over deze huwelijken zijn vanaf 1681 bewaard gebleven. Ook de impost (= belasting) op trouwen en begraven werd door de stede Abbekerk geregistreerd. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de periode 1707-1790.