Verdwenen dorpen
De Westfriese Omringdijk beschermde het land tegen de onstuimige Zuiderzee. Er vonden regelmatig overstromingen plaats in Westfriesland. Hierbij verdronken mensen en vee en raakten huizen beschadigd. Ook ging er door de overstromingen land verloren. Zelfs hele dorpen werden verzwolgen door de zee, waaronder Gawijzend en Almersdorp.
Dijken en inlaagdijken
Bewoners van Westfriesland beschermden zich tegen de zee met dijken. Deze dijken lagen achter stroken buitendijks land, het voorland. Dit voorland fungeerde als een buffer tegen de zee en beschermde de dijk tegen de golfslag bij onstuimig weer. Maar bij grote stormen ging dit land vaak verloren. De dijk lag dan weer direct aan het water. Dan legden de mensen de dijk weer een stukje terug het land in, zodat er een nieuwe buffer van buitendijks land ontstond. De nieuw aangelegde dijk heette een inlaagdijk. Hierdoor ging uiteindelijk veel land verloren. In de zestiende eeuw verbeterden de technieken van dijkbouw waardoor het aanleggen van inlaagdijken niet meer nodig was.
Nieuwe Kaarte van het Dijkgraafschap van ’t ooster Baljuwschap van West-Vriesland, genaamt Medenblick en de Vier Noorder Coggen, 1732.
Ondanks de dijken en het voorland vonden er soms overstromingen plaats. Zoals tijdens de Sint Clemensvloed in 1334 en de Sint Elizabethsvloed in 1421. Door de vloed in 1334 raakten de Westfriese dijken zwaar beschadigd en sloeg de zee veel voorland weg. Daarom gaf de graaf van Holland in januari 1335 toestemming voor de aanleg van een nieuwe inlaagdijk tussen Medemblik en Barsingerhorn. Dit was al de tweede inlaagdijk in korte tijd. De bestaande zeedijk was nog maar zeven jaar oud. Door het aanleggen van deze inlaagdijken kwam de Omringdijk binnen enkele jaren vier kilometer zuidelijker te liggen. Ongeveer 3000 hectare land lag voortaan buitendijks en ging uiteindelijk verloren.
Dorpen in de gevarenzone
Twee dorpen, Gawijzend en Almersdorp, kwamen door de verplaatsing van de dijk geheel of grotendeels in het voorland te liggen. Gawijzend lag ten noorden van Aartswoud; Almersdorp lag bij Opperdoes, ten westen van Medemblik. Ook Medemblik zelf liep gevaar, al lag de stad niet in het nieuwe voorland. De West-Friezen moesten aan de graaf van Holland beloven te zullen helpen bij het verplaatsen van de stad en het kasteel van Medemblik, als dit nodig zou zijn. Gelukkig hoefde dat uiteindelijk niet. Maar Gawijzend en Almersdorp hadden minder geluk. De dorpen gingen niet meteen verloren, het afkalven van het land was een proces van jaren. Maar uiteindelijk verdwenen de dorpen van de kaart en uit de bronnen.
