Hoorn, bezet en bevrijd

Fotograaf J.D. Osinga maakte tijdens de oorlogsjaren vele foto’s. Hij probeerde in beeld te vatten wat er gebeurde in Hoorn tijdens de oorlog en de bevrijding. Een deel van deze foto’s verscheen in 1995 in het boek Hoorn, bezet en bevrijd. De mooie en aangrijpende foto’s kunt u ook bekijken in onze beeldbank.

hoorn tijdens de Duitse bezetting

De foto’s bieden een kijkje in het leven tijdens de oorlog. Osinga fotografeerde de panden waar de NSB en de Duitse soldaten hun intrek namen en de opslagmagazijnen van het Duitse leger op het Baatland. Osinga legde de gevolgen van de oorlog voor de bewoners van Hoorn vast. Op zijn foto’s zijn winkeletalages te zien met wonderkacheltjes en echte Hoornse Sprits die alleen nog op de bon verkrijgbaar was. Ook fotografeerde Osinga de bordjes ‘voor Joden verboden’ die op cafés en in de parken hingen.

Tijdens de koude winters raakte brandstof steeds schaarser. Osinga fotografeerde de sloop van het Houten Hoofd en de spoorbrug over de Koepoortsweg. Mensen hadden het hout nodig om hun huizen warm te houden. Osinga legde de verwoesting vast na het neerstorten van twee bommenwerpers in juli 1947. Van de kogelgaten in de muur van de Grote Kerk maakte hij een aangrijpende foto. Als represaillemaatregelen werden vijf Nederlanders gefusilleerd door de Duitsers op 1 januari 1945.

Hoorn na de bezetting

De bevrijding werd in Hoorn feestelijk gevierd. Op vijf mei werd de vlag gehesen op het stadhuis in de Nieuwstraat. De straten stroomden vol met feestvierende mensen. Osinga legde het allemaal vast. Hij fotografeerde de feestende mensen op de straten en het optreden van muziekvereniging Apollo op de Rode Steen op 5 mei 1945. Ook de aankomst van de Canadadezen en het welkom door Burgemeester Leemhorst op 8 mei 1945 legde Osinga vast. J.P. Zondervan, de aan de Duitsers trouwe burgemeester, was vlak ervoor ingerekend. Osinga wist ook dit te fotograferen. Net als de arrestatie van de NSB’ers door verzetsleden. Honderden mensen stonden de NSB’ers voor het politiebureau op te wachten.