Bedroefd, bitterlijk en bevrucht

Op 5 oktober 1732 komt de Roomspriester van Nibbixwoud, Gerardus Romenburg, bij de notaris. Hij is daar op verzoek van Geertje Heijndriks. In februari heeft zij hem verteld dat ze zwanger is. De vader moest, volgens haar, Teunis Jans zijn, wonend op de Wijzend in Nibbixwoud vlak naast het huis waar zij als dienstmaagd werkte. Teunis zou Geertje, nadat zij haar zwangerschap bekend had gemaakt, een trouwbelofte hebben gedaan om haar situatie te verzachten. Maar, nu weigert hij toch om met haar te trouwen, ondanks verscheidene pogingen hem te overtuigen.

Teunis Jansz

Zo is Willem Pietersz Kragt meerdere malen met Teunis Jansz en zijn vader, Jan Teunisz, in gesprek gegaan om tot een oplossing te komen. Willem had Greetje droevig en bitterlijk wenend aangetroffen voor zijn huis, en haar gevraagd wat er aan de hand was. Zij vertelde hem wat er was gebeurd en dat Teunis Jans afscheid van haar had genomen om nooit meer terug te komen. En dat terwijl ze de avond ervoor nog in het huis van zijn vader samen hadden geslapen! Willem is vervolgens naar het huis van Teunis Jans en zijn vader gegaan. Hij heeft Teunis aangeraden wel met Geertje te trouwen om verder gedoe te voorkomen.

Toch ziet Teunis geen reden om met Geertje te trouwen. Zo ontkent hij absoluut niet dat ze met elkaar hebben geslapen, maar dit alles zou alleen zijn gebeurd omdat Geertje hem zo “aan het oor lelde”. Bovendien was hij helemaal niet zo vaak met haar naar bed geweest. Waar Geertje beweerde dat hij wel zo’n 50 keer bij haar langs is gekomen, zou zij dit liegen als de donder! Het was, volgens Teunis zelf, maar zo’n 25 keer, of zelfs maar de helft van 25 keer! En, haar zwanger hebben gemaakt? Nee, daar had hij wel “op gepast”. En daarom zal hij niet met haar trouwen!

Willem besloot na het harde weerwoord zijn pogingen te staken. Maar, als blijkt dat het ook de priester niet gelukt is, gaat hij het een paar maanden later toch nog eens proberen. En zo is Willem in april opnieuw naar het huis van Teunis en zijn vader gegaan. Deze keer staat Jan, de vader van Teunis, hem te woord. Hij beweert dat Teunis gerust met Geertje was getrouwd, als zij niet aan iedereen had verteld dat het kindje van Teunis was. Nu is Teunis daar zo boos over, dat hij absoluut niet meer met haar wil trouwen.

de bevalling

Nog een aantal maanden gaan voorbij. En er is nog altijd onduidelijkheid over wie nu toch de vader is. Tijdens de bevalling vraagt de vroedvrouw dat opnieuw en weer antwoordt Geertje dat het Teunis Jansz moet zijn. Hier voegt Geertje nog aan toe dat als het Teunis Jansz niet was, dan mocht God haar niet van het kindje verlossen! Geertje is vervolgens op 26 augustus bevallen van een zoon.

Er volgt nog een laatste poging om Teunis te overtuigen met Geertje te trouwen. De vroedvrouw en Mouris Claes, de zwager van Geertje, zijn de morgen na de bevalling op weg gegaan naar Nibbixwoud om het kindje daar te laten dopen. Maar, omdat ze langs het huis van Teunis kwamen, zijn ze van de wagen gestapt om hem het kindje te tonen. Teunis zou hen hebben bedankt, zo zei hij, als het zijn kind was geweest. Maar het was zijn kindje niet. Hierop vroegen ze Teunis of hij dan niet met Geertje had geslapen? “Nee”, antwoorde hij nu. Hierna vroegen ze hem of hij haar dan niet had aangeraakt? “Ja”, maar hij had toch echt geen kindje met haar gemaakt.

Of Mouris en de vroedvrouw hun weg naar de priester hebben vervolgd, staat niet in de akte beschreven. En in het katholieke doopboek van Nibbixwoud is rond 26 augustus 1732 geen doop terug te vinden van moeder Geertje Heijndriks, met of zonder vader Teunis Jansz. Toch is het niet aannemelijk dat het kind helemaal niet is gedoopt. Zo staan er ook wel kinderen in de katholieke doopboeken met de aanduiding illegitimus of illegitima. Naast dat er geen doop in het doopboek terug te vinden is, is er ook geen trouwinschrijving van Geertje Heijndriks en Teunis Jansz teruggevonden. Het lijkt er dus op dat Geertje, ondanks alle pogingen, toch bedroefd en bitterlijk ongehuwd met haar kindje is achtergebleven.