Ga naar content

De Franse revolutie stond voor vrijheid, gelijkheid en broederschap. Napoleon veroverde half Europa in naam van deze revolutie. In 1795 werd het huidige Nederland deel van Frankrijk. Eerst als Bataafse Republiek en als Bataafs Gemenebest, later als koninkrijk met als koning de broer van Napoleon. In 1813 was Nederland weer onafhankelijk.

Zuivering van rangen

Deze staatkundige veranderingen waren een hele omwenteling. Uiteraard had dit ook zijn weerslag op de gewone mensen. De politiek rangen werden gezuiverd, ook op plaatselijk niveau. Alle ambtenaren werden ontslagen. Een publicatie van 30 maart 1798 schrijft voor dat teneinde ‘intriganten’ en ‘schijnpatriotten’ te weren ‘stads-ambtenaren’ in het vervolg aan twee eisen moesten voldoen. Namelijk een verklaring dat zij ‘behoorlijk’ aanwezig waren geweest bij grondvergaderingen en een certificaat waarin stond dat de betrokken burgen een ‘braaf Nederlander’ was.

Het Snouck van Loosenhuis versierd ter gelegenheid van de geboorte van Prinses Juliana, 1909, 30 april

Lopende band werk

Alle ontslagen ambtenaren, zoals turfdragers, klokkenisten, handwerkslui, stadschirurgijnen, paardenslepers, stadsvroedvrouwen en alle anderen, moesten weer opnieuw solliciteren naar hun functie. En dus moesten zij de verklaring en een certificaat zien te regelen. Referenties waren ook nodig in de verklaring en het certificaat. Het werd een lopende band werk, mannen schreven in groepjes voor elkaar referenties. De vrouwen schreven meestal afzonderlijk, soms werden de brieven voor hen geschreven. Wellicht hierdoor waren vrouwen minder succesvol in het terugkrijgen van hun oude functie.

25 jarige regering van Z.M. Willem I, Koning der Nederlanden, 1838

De hoogste functies

Maar de allerhoogste functies bleven ongemoeid. Dit was conform het landelijke beeld. Er was een grote continuïteit in het hogere ambtelijk/bestuurlijke apparaat tijden deze periode waarin er zoveel veranderde. Al deze interessante stukken zijn terug te vinden in de oude archieven van de steden en dorpen van Westfriesland. Bijvoorbeeld in het Oud Archief Enkhuizen.

Portret van Mr. H.A. van Bleiswijk, burgemeester van Enkhuizen

Wilt u meer weten over deze interessante periode? Lees dan hier verder.

Gerelateerde documenten

Bezoek ons archief of klik op een document om deze aan te vragen voor inzage.

0120 – Oud archief stad Enkhuizen

1353-1872
Meer informatie

0219 – Bibliotheek WFA, inv. nr. 141K10

J.M.F. Fritschy, De patriotten en de financiën van de Bataafse Republiek, 1988
Meer informatie

0219 – Bibliotheek WFA, inv. nr. 141R7

Jonathan I. Israel, De Republiek 1477-1806
Meer informatie

0219 – Bibliotheek WFA, inv. nr. 136f6

H.W. Saaltink, Bedaarde Hollandse revolutie
Meer informatie

0219 – Bibliotheek WFA, inv. nr. 153H37

A.M. Elias en Paula C.M. Schölvinck, Volksrepresentanten en wetgevers
Meer informatie

Meer verhalen

Bekijk alles