Kronieken Klaas van Voorst nu beschikbaar

Onlangs werden de transcripties van een belangrijke Hoornse kroniek officieel online beschikbaar gemaakt tijdens de feestelijke afsluiting van het vrijwilligersproject. Dankzij de toegewijde vrijwilligers is de kroniek van Klaas van Voorst nu voor iedereen digitaal toegankelijk en doorzoekbaar.

van kroniek naar AI-transcripties

Klaas van Voorst beschreef het leven in Hoorn en omstreken van de zeventiende tot halverwege de negentiende eeuw. De kronieken werden gescand en getranscribeerd met behulp van kunstmatige intelligentie. Om de tekst helemaal op punt te krijgen, corrigeerde een groep enthousiaste vrijwilligers de AI-transcripties.

Dergelijke kronieken, en de transcripties ervan, zijn een onschatbare bron van informatie over het leven van ‘gewone mensen’ in die tijd, vertelde Theo Dekker, promovendus aan de Universiteit van Leiden, op het slotmoment. Theo onderzocht in meer dan 300 kronieken uit de lage landen hoe de ideeën rond epidemieën en ziektes veranderden sinds de late middeleeuwen. Daarbij ontdekte hij een gestage verschuiving van straffe Gods naar meer wetenschappelijk onderbouwde verklaringen. Opvallend genoeg bestaan beide verklaringen vaak naast elkaar. Een kroniekschrijver kan op dezelfde pagina een uitbraak van de pest wijden aan zondig gedrag én aan ziektekiemen.

Jaïr van Dijk, student geschiedenis, gaf een kijkje in het persoonlijke leven van Klaas van Voorst. Klaas was, net als zijn vader, klokkenmaker van beroep en bezat een erg uitgebreide collectie boeken in verschillende talen. Als gematigd patriot, toont Klaas ook een bijzondere interesse in de politieke ontwikkelingen van zijn tijd. Zo beschreef hij het bezoek van Keizer Napoleon in Nederland, en specifiek het bezoek aan Hoorn. Dit verhaal was een van de vrijwilligers ook opgevallen, want Van Voorst schetst hoe teleurgesteld de inwoners waren dat Napoleon zijn koets niet uitkwam tijdens het bezoek.

Slotmoment

Op 24 mei maakte het Westfries Archief samen met Oud Hoorn de transcripties van een belangrijke Hoornse kroniek officieel online beschikbaar. Dit gebeurde tijdens het feestelijke slotmoment van het vrijwilligersproject. Dankzij toegewijde vrijwilligers is de kroniek van Klaas van Voorst nu voor iedereen digitaal toegankelijk en doorzoekbaar. Zij corrigeerden namelijk de transcripties gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie zodat de transcripties helemaal op punt staan.

Het slotmoment werd opgeluisterd door Theo Dekker, promovendus aan de universiteit van Leiden. Hij vertelde over het belang van kronieken, en transcripties daarvan, voor historisch onderzoek. Zo heeft Theo meer dan 300 kronieken bestudeerd om, onder andere, de ontwikkeling van ideeën rond epidemieën en ziektes sinds de late middeleeuwen. Jaïr van Dijk, student geschiedenis, gaf een kijkje in het persoonlijke leven van Klaas van Voorst.

een fantatische bron voor verder onderzoek

Twee vrijwilligers, Sytske van der Schaaf en Rita Lodde-Tolenaar (Oud Hoorn), vertelden over hun ervaring met het nakijken van de transcripties. Ook uit hun getuigenissen bleek dat de kroniek een bron is van boeiende verhalen, zoals de teleurstellende komst van Keizer Napoleon in Hoorn of een gruwelijke moord. Bovendien toonde Rita dat de kroniek een fantastische bron is voor verder onderzoek, zeker voor geïnteresseerden in lokale geschiedenis. Van Voorst schreef namelijk vanuit zijn eigen ervaringen als inwoner van Hoorn in de achttiende en negentiende eeuw. Deze interessante middag vond bovendien plaats op een bijzondere plek voor Klaas van Voorst zelf: de Grote Kerk, waar hij zijn laatste rustplaats heeft gevonden.

Kijk zelf

Wil u zelf aan de slag met de getranscribeerde kroniek om West-Friesland in de achttiende eeuw te ontdekken? Dat kan hier. Dankzij de transcripties, kunt u via de zoekbalk in de kroniek zoeken!